You are currently viewing Kontaminacja jako błąd językowy

Kontaminacja jako błąd językowy

Kiedy słyszmy „błąd językowy”, od razu przychodzi Nam do głowy przyszłem, włanczamwziąść. To „kiksy” z kategorii oczywistych, takie, których nie popełnia nikt, kto wykazuje się choć minimalną dbałością językową. Zdecydowanie łatwiej jest wpaść w pułapkę kontaminacji językowych.

Wyróżniamy cztery rodzaje takich kontaminacji: morfologiczne (np. błędne przekonywujący zamiast poprawnych przekonujący lub przekonywający), leksykalne (np. istniejący i poprawny wyraz pstrokaty będący zestawieniem słów pstrysrokaty), składniowe (np. należy do jednego z najlepszych aktorów zamiast należy do najlepszych aktorów lub jest jednym z najlepszych aktorów) oraz frazeologiczne.

Dzisiejszy wpis traktować będzie o ostatnich wymienionych. Kontaminacja frazeologiczna to takie poprawne dwa (lub rzadziej trzy) skrzyżowane wyrażenia, zwroty albo frazy, które tworzą nowe niepoprawne wyrażenie, zwrot lub frazę. Łatwiej będzie to zrozumieć, zapoznając się z przykładami:

w każdym bądź razie to niepoprawne wyrażenie stworzone przez skrzyżowanie dwóch poprawnych – w każdym raziebądź co bądź
• nie możemy mówić o wywieraniu piętna, ale o wywieraniu nacisku lub odciśnięciu piętna już tak
• podobnie błędne jest snucie perspektywsnuć możemy plany, perspektywy po prostu mamy
• w trakcie kłótni nie zrównujemy nikogo z błotem, zdarza Nam się jednak biorącego udział w sprzeczce zmieszać z błotem albo zrównać z ziemią
• niepoprawne będzie również mówienie o rozgrywanym przez piłkarzy pojedynku; sportowcy rozgrywają mecz lub, metaforycznie, toczą pojedynek
• błędne jest wyrządzanie stratstraty się powoduje, wyrządza się krzywdę
• wyjątkowo często spotykamy się z przywiązywaniem uwagi; to rodzaj kontaminacji poprawnych wrażeń – przywiązywanie wagizwracanie uwagi
• błędnie przywiązujemy znaczenie, zamiast przywiązywać wagę lub uznać, że coś ma znaczenie
• zdarza Nam się mówić niepoprawnie o odnoszeniu porażki, gdzie skontaminowane są ponoszenie porażkiodnoszenie zwycięstwa
popełnianie książki to skrzyżowanie napisania książki oraz popełnienia błędu, grzechu; jest to jednak rodzaj kontaminacji, którą językoznawcy uznają jako celowy rodzaj zabawy z językiem.

Pisząc więc, że popełniłam właśnie post o kontaminacjach frazeologicznych, nie popełniam błędu. Gdybym dodała, że przywiązuję uwagę do liczby (bo już wiemy, że nie ilości) wyświetleń tego wpisu, mogłabym, a nawet powinnam spotkać się ze słowami krytyki ze strony uważnych czytelników.

Ocena

Średnia ocena: 4.8 / 5. Liczba głosów: 16

Małgorzata Woźna

Małgorzata Woźna – magister filologii polskiej oraz kultury i praktyki tekstu, korepetytorka, korektorka i copywriterka, autorka bloga Prosty Polski, na którym od 2016 roku publikuje artykuły dotyczące języka polskiego. Pomaga uczniom szkół podstawowych i ponadpodstawowych uporać się z trudnymi zagadnieniami literackimi i językowymi. Daje wskazówki Polakom na temat poprawności problematycznych form.
Powiadomienia o komentarzach
Powiadom o
guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
Pokaż wszystkie komentarze.