Co jakiś czas Ministerstwo Edukacji Narodowej (MEN) mniej lub bardziej znacząco modernizuje maturalne arkusze egzaminacyjne, a co za tym idzie – zmienia się cały przebieg egzaminu dojrzałości. Tak będzie i w 2023 roku. Uczniowie szkół średnich, którzy będą zdawać maturę w 2023 roku i później, nie zmierzą się już (jak to było w latach 2015 – 2022) z rozprawką czy interpretacją wiersza. Wypracowanie, które będą musieli napisać, to tzw. wypowiedź argumentacyjna. Wypowiedź argumentacyjna jest podobną formą do powszechnie znanej rozprawki, stanowi jednak nieco swobodniejszą formę, gdyż ma cechy eseju.
Centralna Komisja Egzaminacyjna (CKE) poinformowała już, jakie tematy wypowiedzi argumentacyjnych mogą pojawić się na nowej maturze. Lista sześciu takich tematów znajduje się poniżej. Warto podkreślić, że maturzyści będą mogli wybrać spośród dwóch tematów – jeden z nich będzie wymagał odwołania się do sensu zawartego w arkuszu wiersza, drugi – nie.
Tematy, w których trzeba odwołać się do sensu podanego wiersza:
- Temat 1. Człowiek – zmagający się z losem samotnik poszukujący swojej drogi życiowej. W pracy odwołaj się do: wybranej lektury obowiązkowej, sensu wiersza Do samotności Adama Mickiewicza, wybranych kontekstów.
- Temat 2. Człowiek w poszukiwaniu swojego miejsca na ziemi. W pracy odwołaj się do: wybranej lektury obowiązkowej, sensu wiersza Pan Cogito – powrót Zbigniewa Herberta, wybranych kontekstów.
- Temat 3. Od pokory do rozpaczy – postawy człowieka doświadczanego przez los. W pracy odwołaj się do: wybranej lektury obowiązkowej, sensu wiersza W ciemności schodzi moja dusza Jana Kasprowicza, wybranych kontekstów.
Tematy, w których nie trzeba odwoływać się do sensu podanego wiersza:
- Temat 4. Trzeźwy racjonalista – niepoprawny marzyciel. Jak wybór postawy życiowej wpływa na losy człowieka i jego relacje z innymi ludźmi? W pracy odwołaj się do: Lalki Bolesława Prusa, innego utworu literackiego (może być to również wiersz), wybranych kontekstów.
- Temat 5. Jaki wpływ na sposób widzenia świata przez człowieka mają czasy, w których on żyje? Odwołaj się do: wybranej lektury obowiązkowej, innego utworu literackiego (może być to również wiersz), wybranych kontekstów.
- Temat 6. Melancholia – choroba duszy, motywacja do działania? Różne oblicza nudy w literaturze. Odwołaj się do: wybranej lektury obowiązkowej, innego utworu literackiego (może być to również wiersz), wybranych kontekstów.
Jak widać, nie zmienia się to, że znajomość lektur obowiązkowych będzie niezwykle ważna. Dzieje się tak dlatego, że bez wyjątku, w każdym wypracowaniu będzie trzeba odnieść się do przynajmniej jednej z nich. Lektura może być narzucona przez CKE (temat 4.) lub wybrana przez ucznia (tematy: 1., 2., 3., 5. i 6.).
Czy wyżej przytoczone tematy wypowiedzi argumentacyjnych wydają się Wam raczej trudne czy raczej łatwe? Wolelibyście zostać przy „starej maturze”? A może zdecydowanie bardziej podoba Wam się „nowa matura”? Czego najbardziej się obawiacie? Koniecznie dajcie znać w komentarzach! 🙂
