Słowniki sprawdzające poprawność pisowni nie podkreślają ani formy celi, ani formy celów. Czy w związku z tym możemy uznać je za poprawne i odmieniać w dowolny sposób? Absolutnie nie! W polszczyźnie funkcjonują wyrazy celi i celów, ale mają one zupełnie inne znaczenia.
I tak forma celi pochodzi od rzeczownika cela (cela – pokój więźnia w zakładzie karnym, rzadziej pokój mnicha w klasztorze). Wyraz cela to rzeczownik liczby pojedynczej rodzaju żeńskiego. Jego odmiana wygląda następująco:
- mianownik – kto, co? – cela, cele
- dopełniacz – kogo, czego? – celi, celi/cel
- celownik – komu, czemu? – celi, celom
- biernik – kogo, co? – celę, cele
- narzędnik – z kim, z czym? – celą, celami
- miejscownik – o kim, o czym? – celi, celach
- wołacz – o! – celo, cele.
Jak więc widać, wyraz celi może być dopełniaczem liczby pojedynczej, celownikiem liczby pojedynczej i miejscownikiem liczb pojedynczej i mnogiej pochodzącym od rzeczownika rodzaju żeńskiego cela.
Z kolei forma celów pochodzi od rzeczownika cel (to, do czego się dąży; miejsce, do którego się zmierza; obiekt, do którego się strzela). Wyraz cel to rzeczownik liczby pojedynczej rodzaju męskiego. Jego odmiana wygląda następująco:
- mianownik – kto, co? – cel, cele
- dopełniacz – kogo, czego? – celu, celów
- celownik – komu, czemu? – celowi, celom
- biernik – kogo, co? – cel, cele
- narzędnik – z kim, z czym? – celem, celami
- miejscownik – o kim, o czym? – celu, celach
- wołacz – o! – celu, cele.
Powyższa odmiana przez przypadki pokazuje, że wyraz celów jest wyłącznie dopełniaczem liczby mnogiej pochodzącym od rzeczownika rodzaju męskiego cel.
Jeśli mówimy bądź piszemy o pokoju więźnia bądź mnicha, powinniśmy zastosować formę celi, np.
- Bał się wejść do celi.
- W celi było zimno i wilgotno.
- Myślał o tym, że nigdy już nie wyjdzie z celi.
Jeśli mówimy bądź piszemy o jakichś dążeniach, powinniśmy zastosować formę celów, np.
- Stworzyliśmy listę celów na ten rok.
- Nigdy nie osiągnie zamierzonych celów.
- Samo dążenie do celów jest czasem przyjemniejsze niż ich osiąganie.
Mam cel, żebyśmy wszyscy wiedzieli, kiedy stosować formę celi, a kiedy celów… 😉
