You are currently viewing Lista lektur obowiązkowych – matura 2023 (podstawa)

Lista lektur obowiązkowych – matura 2023 (podstawa)

Maturzyści zdający egzamin dojrzałości w 2023 roku i później będą musieli zapoznać się ze zdecydowanie większą liczbą lektur niż maturzyści wcześniejszych lat. Lista lektur obowiązujących na maturze podstawowej z języka polskiego (sprawdź listę lektur obowiązkowych – rozszerzenie) zwiększyła się z zaledwie kilku pozycji do… kilkudziesięciu utworów! I tak maturzystów w 2023 roku i później obowiązywać będzie znajomość niemalże 60 książek. Ich lista wraz z autorami i epokami, w których powstały, znajduje się poniżej.

Na pocieszenie można dodać, że wielu utworów nie trzeba znać w całości, tylko we fragmentach (również jest to napisane poniżej). Ponadto, w kilku przypadkach uczniowie mają wybór – muszą zapoznać się nie z narzuconymi, a z wybranymi przez siebie satyrami i bajkami Ignacego Krasickiego, balladami Adama Mickiewicza czy opowiadaniem ze zbioru Raport o stanie wojennym Marka Nowakowskiego.

Warto dodać, że znajomość poniższych lektur będzie sprawdzana zarówno na maturze pisemnej, jak i na maturze ustnej. Na maturze pisemnej w wypracowaniu będzie trzeba odwołać się do wybranej lub narzuconej lektury obowiązkowej. Natomiast na maturze ustnej jedno z zadań będzie dotyczyło właśnie jednej lektury obowiązkowej. Czy bez znajomości lektur można dobrze zdać maturę z polskiego? Zdecydowanie nie.

Jeśli ktoś z Was martwi się, że na maturze – na przykład przez stres – zapomni, które lektury należą do kanonu, a które nie – bez obaw! Lista lektur obowiązkowych będzie dołączona do każdego arkusza maturalnego. W związku z tym przed napisaniem wypracowania, w którym należy odwołać się do wybranej lektury obowiązkowej, będzie można sprawdzić, czy dana lektura na pewno jest w kanonie.

Antyk

  • Biblia (fragmenty: Księgi Rodzaju, Księgi Hioba, Księgi Koheleta, Pieśni nad Pieśniami, Księgi Psalmów, Apokalipsy według św. Jana)
  • Mitologia cz. I – Jan Parandowski
  • Iliada (fragmenty) – Homer
  • Odyseja (fragmenty) – Homer
  • Antygona – Sofokles

Średniowiecze

  • Kwiatki świętego Franciszka z Asyżu (fragmenty)
  • Legenda o św. Aleksym (fragmenty)
  • Rozmowa Mistrza Polikarpa ze Śmiercią (fragmenty)
  • Pieśń o Rolandzie (fragmenty)
  • Kronika polska (fragmenty) – Gall Anonim
  • Boska komedia (fragmenty) – Dante Alighieri

Renesans

  • Odprawa posłów greckich – Jan Kochanowski
  • treny Jana Kochanowskiego (Tren IX, Tren X, Tren XI, Tren XIX)
  • Kazania sejmowe (fragmenty) – Piotr Skarga
  • Makbet – William Szekspir
  • Romeo i Julia – William Szekspir

Barok

  • Pamiętniki (fragmenty) – Jan Chryzostom Pasek
  • Skąpiec – Molier

Oświecenie

  • satyry Ignacego Krasickiego (np. Do króla, Świat zepsuty, Pijaństwo, Żona modna)

Romantyzm

  • Oda do młodości – Adam Mickiewicz
  • ballady Adama Mickiewicza (Romantyczność i np. Lilije, Świtezianka, Świteź)
  • Konrad Wallenrod – Adam Mickiewicz
  • Dziady cz. III – Adam Mickiewicz
  • Kordian – Juliusz Słowacki
  • Nie-Boska komedia – Zygmunt Krasiński


Pozytywizm

  • Lalka – Bolesław Prus
  • Z legend dawnego Egiptu – Bolesław Prus
  • Potop – Henryk Sienkiewicz
  • Gloria victis – Eliza Orzeszkowa
  • Zbrodnia i kara – Fiodor Dostojewski

Młoda Polska

  • Wesele – Stanisław Wyspiański
  • Chłopi t. I – Władysław Stanisław Reymont
  • Rozdziobią nas kruki, wrony… – Stefan Żeromski

XX-lecie międzywojenne

  • Przedwiośnie – Stefan Żeromski
  • Ferdydurke (fragmenty) – Witold Gombrowicz

Literatura wojny i okupacji

  • opowiadania Tadeusza Borowskiego (Proszę państwa do gazu, Ludzie, którzy szli)
  • Inny świat – Gustaw Herling-Grudziński
  • Zdążyć przed Panem Bogiem – Hanna Krall

Współczesność

  • Dżuma – Albert Camus
  • Rok 1984 – George Orwell
  • Droga donikąd (fragmenty) – Józef Mackiewicz
  • Tango – Sławomir Mrożek
  • opowiadanie Marka Nowakowskiego z tomu Raport o stanie wojennym (np. Stan wojenny)
  • Górą „Edek” – Marek Nowakowski
  • Katedra – Jacek Dukaj
  • Madame – Antoni Libera
  • Miejsce – Andrzej Stasiuk
  • Profesor Andrews w Warszawie – Olga Tokarczuk
  • Podróże z Herodotem (fragmenty) – Ryszard Kapuściński

Lektury ze szkoły podstawowej

  • treny Jana Kochanowskiego (Tren I, Tren V, Tren VII, Tren VIII)
  • pieśni Jana Kochanowskiego (np. Pieśń III, Pieśń IX, Pieśń XIV, Pieśń XXV)
  • bajki Ignacego Krasickiego (np. Malarze, Syn i ojciec, Kruk i lis, Lis i osieł)
  • Dziady cz. II – Adam Mickiewicz
  • Pan Tadeusz – Adam Mickiewicz
  • Balladyna – Juliusz Słowacki
  • Zemsta – Aleksander Fredro

Która z powyższych lektur jest Waszą ulubioną? Którą najchętniej skreślilibyście z listy lektur? A może któraś z nich wydaje się Wam wyjątkowo trudna, niezrozumiała? Dajcie znać w komentarzach! 🙂

Ocena

Średnia ocena: 4.4 / 5. Liczba głosów: 23

Małgorzata Woźna

Małgorzata Woźna – magister filologii polskiej oraz kultury i praktyki tekstu, korepetytorka, korektorka i copywriterka, autorka bloga Prosty Polski, na którym od 2016 roku publikuje artykuły dotyczące języka polskiego. Pomaga uczniom szkół podstawowych i ponadpodstawowych uporać się z trudnymi zagadnieniami literackimi i językowymi. Daje wskazówki Polakom na temat poprawności problematycznych form.
Powiadomienia o komentarzach
Powiadom o
guest
0 komentarzy
Inline Feedbacks
Pokaż wszystkie komentarze.