Zdanie współrzędnie złożone to zdanie, w którym wypowiedzenia nie określają się wzajemnie, czyli mogą istnieć bez siebie. Wyróżniamy:
– zdania łączne (zawierają spójnik: i, a, oraz, ani, ni, też, także)
– zdania rozłączne (zawierają spójnik: albo, lub, bądź, czy)
– zdania wynikowe (zawierają spójnik: więc, zatem, toteż, dlatego)
– zdania przeciwstawne (zawierają spójnik: ale, lecz, jednak, zaś, natomiast, chociaż).
Zdania współrzędnie złożone łączne:
– Lubię pływać, a kocham jeździć konno.
– Byliśmy w kinie i poszliśmy na zakupy.
– Uczyła się na sprawdzian z języka polskiego i odrabiała zadanie z matematyki.
– Jestem pełna energii, także posprzątam całe mieszkanie.
Zdania współrzędnie złożone rozłączne:
– Pójdziemy na spacer albo posiedzimy w domu.
– Byłeś w kinie czy pojechałeś do babci?
– Posprzątaj łazienkę lub wywieś pranie.
– Był smutny albo mnie nie polubił.
Zdania współrzędnie złożone wynikowe:
– Dużo się uczyłem, więc dostałem piątkę.
– Miała pięcioro dzieci, toteż na Dzień Matki dostała dużo kwiatów.
– Poszedłem dzisiaj do urzędu, zatem sprawa jest załatwiona.
– Chciałem pójść do cyrku, dlatego kupiłem bilet.
Zdania współrzędnie złożone przeciwstawne:
– Wczoraj byłeś grzeczny, lecz dzisiaj nie zachowywałeś się dobrze.
– Bardzo lubię Tomka, chociaż czasami mnie denerwuje.
– Jestem głodna, ale i tak nie zjem obiadu.
– Nie lubię brukselki, jednak jem ją codziennie.